By Archbishop Thomas Wenski - The Archdiocese of Miami
Archbishop Thomas Wenski preached this homily during the Mass celebrating the feast of the patroness of Haiti, Our Lady of Perpetual Help, at Notre Dame D’Haiti Mission, in Little Haiti, June 27, 2024.
Jodi a se fete n ap fete Notredam d’Ayiti; n ap fete Manman Mari ki toujou ban n sekou. Se depi 43 zan konsa, se chante n ap chante nan lakou Miyami, Notre Dame de Perpetuel Secours… Ay yay yay jou yo kouri vit. 43 zan depi nou nan 62’è a, epi 10 zan gen tan pase depi yo bati nouvo bèl Legliz sa a.
Epi, si jodi a pèp ayisyen an chante ochan pou Manman Mari, si jodi a, pèp ayisyen an rekonèt Notre-Dame du Perpetuel Secours kom patwon peyi d’Ayiti, se paske se gras a lapriyè li, Manman Mari fè pèp la sove anba yon vye maladi po, yon epidemi vèrèt ki tap fè dega nan peyi a nan 19-yèm syèk la.
Jan nou fèk tande nan moso levanjil la, Jezi pale ak Jan, patizan li renmen an, li di l: Men, Manman w; li pale ak manman l, epi li di l: Men, pitit ou. Sa vle di, depi ou se patizan Jezi Kri, ou angaje ak Mari; epi, Manman Mari angaje ak ou.
Se poutèt sa, nou menm katolik, nou renmen Manman Mari. Fè nou renmen l: si nou pa ta renmen manman an, si nou pa ta respekte l, eskè nou ka di nou renmen, nou respekte pitit manman sa a te fè a
Ou ka di moun yo: ou zanmi tèl moun. Men, si ou ap pale manman zanmi ou mal, eskè moun yo pral kwè ou se zanmi entèl tout bon vre. Ale wè pou zanmi a menm.
Wi, Manman Mari angaje ak nou; nou angaje ak li. Ayisyen yo ale Belè, yo rele bay Manman Mari. Mari tande yo; mirak la fèt.
Frè m ak sè m yo, jounen jodi a, pèp la devan yon sitiyasyon ki pi rèd pase maladi vèrèt la. Jan Fouco konn di: sitiyasyon komplike anpil.
Ayiti chèri nou tounen Ayiti chire: kòripsyon ap fini ak nou. Yon bò gen kriminèl ak sapat; lòt bò kriminèl ak kravat. Pwovèb la: ki mele pis ak grangou chen an. Chen an fin mèg nèt, men y ap toujou souse l. Chak gwoup ap defann entere pa yo; men, kilès ki kanpe pou pèp la?
Nan premye moso labib la, ki soti nan liv Apokalips – yon liv Sen Jan ekri ki difísil pou anpil moun konprann paske se an daki l ap pale. Men, madam nan ki vlope ak sòlèy la se manman Mari. Dragon an se bèt ki reprezante sila ki fè sa ki mal la – sa vle di, Satan. Dragon an simen legoyis, lògèy ak lide ki defòme moun ak gwoup sosyal yo. Se dragon an–ak 7 tèt ak 10 kouron li - ki mete nan kè moun anvi pouvwa, anvi richès, anvi prestij.
M pa di sèpan nou jwenn nan liv Apokalips se menm bagay ak komisyon sèt tèt ki vle gouvènen an Ayiti jounen jodi a. S’ on koinsidans sa ye, selman. Men, nou gen dwa mande tèt nou, sa k ap pase? Eske nouvo gouvèman (ak swadizan konkou fòs entènasyon yo) ap mennen peyi a nan yon bon direksyon? Oubyen, èske se anvi pouvwa, anvi richès ak anvi prestij k ap pouse yo? Kote lanmou pou lapatri? Kote lanmou pou pèp la k ap soufri pi plis dejou-an-jou? Fò lapriyè pou pèp la pa jwenn desèspsyon nan jou k ap vini an.
Men, pou n tounen nan premye moso labib la, Pitit la madanm akouche a se Jezi, ki te fèt pou gouvènen nasyon yo ak pou detwi pouvwa dragón an. Ak lanmò li ak leve li leve byen vivan an, li kraze fòs sa ki mal la. Wi, Jezi te ranpòte laviktwa sou Satan. Men, nou menn kreyten nou pa dwe rete ak de bra nou kwaze. Malveyan an ap kontinye travay sou tè a, malgre viktwa Kris la. L ap kontinye pèsiskte moun sou tout fòm. Konsa, sitiyasyon Pèp Bondye a se tankou pèp Izrayel la nan savann dezole a. Yo te jwenn delivrans anba esklavay nan Lejip; men, y ap viv nan dezè a jous istwa fini.
Wi, Manman Mari, la avè n. L ap toujou ban n sekou li nan konba lavi a. Men, sa pa vle di, l ap fè pou nou. L ap ede n, se vre; men, li pap ranplase n. Li pa yon manman ki renmen gate pitit li yo, ki fè yo vin engra, ki fè yo tounen ensipòtab. Li vle pou nou pran wòl nou, bò kote pitit li. Li pat kite n pou kont nou nan konba lavi; men, li pa pral al nan batay la san nou. Li angaje avè n; fò nou angaje avè l.
Sonje lè Jezi te ale nan nòs lavil Kana ansanm ak patizan l yo. Sonje Manman Mari te la. Epi, lè te manke diven, se Mari ki te pran lapawòl: an premye pou li pale ak Jezi, epi pou li pale ak sèvitè yo. Li di sèvitè yo, fè tou sa li mande n fè a. Jezi te di yo plen krich yo dlo; yo fè sa l te mande yo; epi, premye mirak la te fèt: dlo tounen diven an.
Se poutet sa, nou konn chante: Mari, manman nou, nou vini jwenn ou, nan ou nou twouve Jezi. Paske, chak fwa, nou rele: Mari; Mari, li menm li reponn nou Jezi. Se sa k te fèt lavil Kana. Mari fè Jezi fè yon mirak; epi, se sa ki te pase Bèlè pèp la plede rele Manman Mari pou yo sove anba maladi a. Mari tande, epi li reponn: Jezi.
Konsa, Mari te toujou travay sosye ak Jezi. Li menm ki te tande pawòl la epi ki te kalkile l nan kè l toujou rete alakout: pa sèlman pou tande pawòl Bondye a, men, pou li tande rèl pitit li yo. Depi sou Mòn Kalvè, nou angaje ak Mari; Mari angaje ak nou. Batèm nan fè n tounen pitit Bondye, nou se pitit adoptif Bondye grasa Jezi, gran frè n. Nou se frè ak sè, paske nou gen yon menm Papa, epi yon menm Manman.
Men, sonje denye pawòl Mari ki ekri nan labib la. Se pa denye pawòl Mari di, men denye sa l te di ki vin kouche sou papye nan labib la: “Fè tou sa li di nou fè”. Sa se bon konsèy pou nou swiv jodi a, si nou vle soti nan tout tchouboum ki fè lavi a si tèlman dezagreyab pou nou. Fè sa Jezi di nou: men, kle a ki ka louvri pòt espwa a ban nou, bay peyi nou. Pase pou n chache viv pou tèt nou, “fè sa Jezi di nou”, pou nou ka viv pou lòt yo.
Wi, Mari ki toujou ban n sekou angaje ak nou. Epi, paske li angaje ak nou, li ban n zam pou konba lavi a. Men, zam pitit Bondye yo se pa gwo fizi, se pa katouch, se pa kouto, oubyen epe. Zam nou se lapriyè. Epi, zam Manman Mari ban nou ki vreman gen pouvwa, yon zam Satan an pè, se chaple a. Wòzè se yon bonjan zam ki ka fè nou ka genyen batay la.
Lapriyè chaple se yon fason pou nou gade Jezi ak tout bèl bagay Jezi fè pou nou avèk je manman li. Resiste chaple a se tankou mete yon mizik tou dou pou n ka reflechi pi byen sou tout mèvèy delivrans yo. Chaple a sanble yon chenn men, se pa chenn esklavaj ki pou mare nou; okontrè, se chenn libèrasyon, chenn delivrans. Paske, se yon chenn ki la pou l mare tout move santiman ki nan kè n, tou sa ki ka anpeche n fè sa Jezi mande pou nou fè.
Lapriyè Jezi aprann nou, lapriyè ki san parèy se Notrepè a. Jezi aprann nou di: Padonnen nou tankou nou konn padonnen moun ki fè nou kichòy. Sa Jezi mande n fè? Li mande n padonnen, li mande n pa rete fache, li mande n pa kenbe moun nan kè n.
Epi, frè m ak sè m yo, si Ayiti ap soti nan twou kote yo foure l la, fòk gen padon. Fòk gen yon rekonsiliyasyon nasyonal: kote chak gwoup sosyal la rekonèt tòl li epi mande padon.
Mezanmi, Notrepè a se yon bèl lapriyè, men, li ka difisil pou nou di l san ipokrizi. E se la nou konn aprann valè chaple a. Se la nou konn aprann valè lapriyè ak Mari ki pap refize ban n sekou.
Gade byen: nan resite nou resite chaple a, chak fwa nou di yon Notrepè, nou repete 10 fwa, Mari se pou w kontan; Ou se manman Bondye, nou se pechè, lapriyè pou nou jodi a, ak lè nou prèt pou nou mouri.
Si kè n di poutèt li plen ak rayisans ak jalouzi, si kè nou di pou nou pa ka di, “padonnen nou tankou nou konn padonnen frè n yo”, nou rele kòt Mari pou li fann kè wòch nou an, pou li geri tout maling lògèy: “Ou se manman Bondye, nou se pechè, lapriyè pou nou.”
Manman Mari se te premye patisan an, se te premye disip la: paske se li menm ki te di Bondye “wi” an premye lèè anj Gabriyèl te anonse l ki pral vin manman sovè a. Konsa, menm jan Mari te di Bondye “wi”, “Mwen se sèvant Granmèt, fè sa fèt dapre pawòl w”, nou pa ka di nou se patizan Jezi si nou menm bò kote pa nou pa fè volonte Bondye.
Jan nou tande nan bouch Manman Mari ak bèl chante li te chante a, Magnifikat li,, Bondye nou an se yon Bondye ki sonje sa k piti yo; se yon Bondye ki toujou gen pitye pou tout moun ki gen krentif pou li. Se yon Bondye ki fè moun ki gen lògèy ak gwo lide nan kè yo pèdi tèt yo. Se yon Bondye ki desann chèf ki te byen chita nan fotèy yo, ki leve moun ki pa gen pretansyon yo, ki bay moun ki grangou yo anpil byen. Se yon Bondye , ki voye rich yo ale san anyen.
Bondye nou an se Bondye Abraram an, se Bondye Moyiz la, se Bondye Jezi Kri ki vin pòte sekou bay pèp Izrayèl k ap sèvi l la. Li pa bliye fè wè jan li toujoun gen kè sansib.
Ann mande Manman Mari ban n sekou li pou l ede n abiye sa k toutouni; pou li ede n bay sa k grangou yo manje, pou l ban n sekou pou n akeyi etranje a ak bonjan; pou nou korije moun ki nan èrè ak dousè. Se pou li ban n yon kalite kè sansib ki sanble ak pa l la; se pou li lapriyè pou nou sanble ak pitit li Jezi, li menm ki pòtre kè sansib Papa a.
Men, bèl priyè yo rele Memorare, se Sen Bena ki te kompose l:
O sonje, Manman Lavyèj Mari,
Ou menm ki rèt bèl anpil,
Kijan yo pa janm tande pèsonn rèt san sekou apre l te fin mande w konkou,
Pèsonn rèt san anyen lè l fin rele non w.
Ak kalite gwo konfyans sa a nan kè m,
Men mwen rive kote w:
O vyèj ki bèl pase tout vyèj! Manman mwen!
Se bò kote ou, m vini;
Mwen ki chaje ni ak peche ni ak lapennn.
O Manman “Pawòl ki tounen Moun lan”, pa meprize rèl mwen yo.
Men, nan kè sansib ou a, tande mwen, koute mwen. Amen.
